تأثیر المیزان بر پژوهش های شیعی

نویسندگان

سید حسین هاشمی

چکیده

تأثیر المیزان بر پژوهشهای دینی به ویژه پژوهشهای شیعی - قرآنی مورد بررسی قرار گرفته است.  در کنار سایر ویژگی های بایسته تفسیر المیزان یکی از موفقیت های آن ورود به محافل فکری، علمی و تأثیر گسترده آن بر پژوهشهای دینی و حوزوی پس از خود است. از جمله مهم ترین این تأثیرها می توان به موارد زیر اشاره کرد: پایه گذاری شیوه تفسیر قرآن به قرآن، پی نهادن روش تفسیر موضوعی، درآمیختن عقل و نقل در فهم معرفت دینی، جداسازی بحث های اصلی تفسیر از مباحث جنبی، پیرایش روایات تفسیری، پرهیز از دخالت دادن گرایش های شخصی مفسّر بر تفسیر، روشنی و استحکام بیان، تأکید بر بُعد اجتماعی و سیاسی قرآن، ارائه دیدگاه های نوتفسیری و نمایاندن توانایی قرآن بر حل معضلات فکری جوامع انسانی و دوری از تفصیل و زیاده گویی در مبهمات قرآنی. در نظر علامه، فلسفه و کلام، معارف بیرونی اند که در کار زایندگی و آرایندگی عقل و ذهن مفسّر، نقش مؤثر دارند. نیز قرآن در فهم خود مستقل است. در ادامه، ارائه نمونه های عینی از تأثیر المیزان بر پژوهشهای تفسیری، اجتماعی، تاریخی، علوم قرآنی و روایی شیعی گروهی از متفکران معاصر آمده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

المیزان در پژوهش ‏های قرآنی اهل سنت

 بخشى از حضور عام و رهیافت المیزان به محافل علمى اهل سنت مورد بررسى و نقد قرار گرفته است.  در حوزه قرآن پژوهى اهل سنت "المیزان" هم مورد تحسین قرار گرفته و هم مورد اشکال. عمده اشکالات بر "المیزان" نیز ریشه در تعصّب یا تساهل دارد.  على‌رغم کهن‌گرایى در فهم متون دینى، پیدایش سلفى‌گرى و دیدگاه اصطلاحى به جاى عقل کلامى در حوزه تفسیرى اهل سنت و بى‌اعتبارانگارى سخنان صحابه و تابعین در المیزان و انضما...

متن کامل

شفاف‏ ترین ویژگی‏ های المیزان

گزارش بارزترین ویژگى‌هاى تفسیر "المیزان" اثر علامه طباطبایى است. نویسنده، درباره ده ویژگى زیر - مهم‌ترین ویژگى‌هاى این تفسیر - توضیحاتى ارائه کرده است که عبارتند از: 1 - تکیه بر غناى قرآن در تفسیر آیات، 2 - نگرشى ناب به قرآن به دور از پیش‌داورى‌هاى علمى، فلسفى، عرفانى و...، 3 - توجه به ارتباط مفهومى میان آیات یک سوره و معنى‌دار بودن همایش آنها، 4 - نگرش موضوعى به تفسیر آیات در زمینه‌هاى لازم، 5...

متن کامل

بررسی‏ های موضوعی و روایی در المیزان

 چگونگى کاربرد روش تفسیر ترتیبى - موضوعى در "المیزان" است.  نویسنده، با گذرى بر پیشینه تاریخى تفسیر موضوعى و بالندگى آن در قرن چهاردهم و اشاره‌اى به روش‌هاى مختلف کاوشهاى موضوعى، به چگونگى استفاده علامه از شیوه تفسیر موضوعى پرداخته و گونه‌هاى مختلف تفسیر موضوعى را برمى‌شمرد: 1- موضوعى - مقایسه‌اى، 2- استقراء و جمع‌آورى آیات ذیل عنوان مورد بحث و 3- تفسیر ترتیبى - موضوعى. بنابراین، تجارب بشرى و ...

متن کامل

بررسی آیات کیهان‏شناسی در تفاسیر شیعی معاصر (با تاکید بر المیزان و نمونه)

این پژوهش، آیات کیهان شناسی قرآن را در تفاسیر معاصر شیعه مورد بررسی قرار داده و از میان آن‏ها حقایق ناب قرآنی را در زمینه موضوعات کیهان شناسی، روشن و آشکار ساخته است. در این رساله علاوه بر دو تفسیر «المیزان» و «نمونه» از پانزده تفسیر معاصر شیعی دیگر نیز استفاده شده است. این رساله در یک مقدمه و دو بخش عمده تنظیم شده است: در مقدمه از مبادی تصوری بحث، سخن گفته شده است. بخش اول به تبیین کلیات و مبا...

15 صفحه اول

پیش فهم‏ های علامه در تفسیر المیزان

 برخى از پیش‌فهم‌هاى علامه طباطبایى در تفسیر المیزان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.  نویسنده در آغاز با طرح این پرسش که آیا فهم قرآن براى همه میسّر است و ظواهر براى همه حجت است یا خیر؟ نظریه علامه را در رابطه با آن مطرح مى‌کند و معتقد است که علامه به عنوان یک پیش‌فرض قرآن را براى همه قابل فهم مى‌داند. سپس به پیش‌فرض‌هاى دیگرى اشاره مى‌کند از قبیل: تمثیلى بودن بیان قرآن، تفاوت کلام الهى با ک...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای قرآنی

جلد ۳، شماره ۹-۱۰، صفحات ۲۲۴-۲۴۵

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023